Μήνυμα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου
Η Ελλάδα του 2020 είναι μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία. Μετέχει ισότιμα στον σύγχρονο κόσμο, σε όλες τις μορφές και τις προκλήσεις του. Αντιμετωπίζει τις αντιξοότητες και τους κινδύνους της εποχής μας και με συνέπεια και σταθερότητα αγωνίζεται για την ορθολογική και δίκαιη υπέρβασή τους. Συμβάλλει, στο μέτρο των δικών της δυνάμεων, στην πρόοδο της ευρύτερης περιοχής, υπερασπίζεται έναν δημιουργικό, δημοκρατικό και ανεκτικό τρόπο ζωής.
Αυτό όμως που αποτελεί υπαρξιακό οδηγό της ελληνικής Πολιτείας και θεμέλιο του σύγχρονου πολιτισμού μας, όπως φαίνεται και στον τρόπο που αντιμετωπίζει την πανδημία του κορωνοϊού που μαστίζει τον πλανήτη, είναι η προσήλωσή της στην αξία του Ανθρώπου. Αυτή η απόλυτη ανθρωπιστική προτεραιότητα μορφοποιεί στο σήμερα μια διαδρομή που ξεκινάει πολύ βαθιά στον ιστορικό χρόνο και της οποίας η μάχη των Θερμοπυλών και ιδίως η ναυμαχία της Σαλαμίνας αποτελούν σταθμούς τεράστιας σημασίας. Ήταν τότε που οι στρατιωτικά υποδεέστεροι επιστράτευσαν το φρόνημα και την νόηση, την εφευρετικότητα και την ευφυΐα τους, για να υπερασπιστούν όχι μόνον τα εδάφη τους από τον ξένο εισβολέα αλλά και έναν τρόπο σκέψης και κατανόησης του κόσμου. Ένα σύμπαν αξιών και πρακτικών οργάνωσης της συλλογικής ζωής, που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται και έπρεπε με κάθε θυσία να προστατευτεί από την ξένη επιβολή.
Στις Θερμοπύλες και στη Σαλαμίνα, η αρχαία Ελλάδα, στην απαρχή του μεγαλείου της, ενώθηκε, αντιστάθηκε, πολέμησε και πέτυχε να διασώσει την ελευθερία της, την ανεξαρτησία της και τον ανθρωπιστικό πυρήνα ενός πολιτισμού που σήμερα αναγνωρίζεται ως οικουμενικός. Ένας πυρήνας που συμπύκνωνε ήδη αυτά που θα αποτελούσαν στο μέλλον την πιο πολύτιμη ιστορική κληρονομιά της ελληνικής αρχαιότητας: τη δημοκρατία και την έννοια του πολίτη, την αυταξία της ελευθερίας, τον ορθό λόγο, την καλλιτεχνική μεσολάβηση της τραγικότητας της ίδιας της ύπαρξης, την φιλοσοφία ως απαιτητική συνάντηση της νόησης, του συλλογισμού και των βαθύτερων ανθρώπινων αναγκών και τόσα άλλα που περιστρέφονται γύρω από την αξία του Ανθρώπου.
Εμείς, οι σύγχρονοι Έλληνες, φέρουμε μια πολύ βαριά ευθύνη. Την ευθύνη της διατήρησης, της προστασίας και της ανάδειξης αυτού ακριβώς του οικουμενικού πολιτισμού και της αδιαπραγμάτευτης ανθρωπιστικής του ταυτότητας. Με τιμή και υπερηφάνεια αναλαμβάνουμε καθημερινά, ως κοινωνία, ως Πολιτεία, ως επιστημονική κοινότητα, την ευθύνη αυτής της κληρονομιάς. Με μέτρο και σοβαρότητα, χωρίς έπαρση και στείρα προγονολατρεία αλλά με πηγαία επιθυμία για βαθύτερη και πολύπλευρη γνώση του ιστορικού παρελθόντος, η ελληνική Πολιτεία εορτάζει το επετειακό έτος Θερμοπύλες – Σαλαμίνα 2020.
Είμαι βέβαιη ότι οι επετειακές αυτές εκδηλώσεις θα συμβάλουν αποφασιστικά στην αυτογνωσία μας, στην προβολή του ιστορικού πλούτου της πατρίδας μας, στην ανάδειξη νέων επιστημονικών γνώσεων και στην προστασία μιας ανεκτίμητης και αληθινά οικουμενικής κληρονομιάς.